Van Wisconsin tot L.A.: Hoe Butch Vig de ultieme Grunge Producer werd

In Madison, hoofdstad van de staat Wisconsin, studeerde Butch Vig filmregie en maakte hij muziek voor diverse low-budget films. De eerste ervaringen in een opnamestudio waren bij deze officieel opgedaan. In dezelfde periode drumde hij in diverse bands. Eclipse, Spooner en Fire Town als een greep uit de projecten die nergens naartoe gingen.

De bands waar Vig in speelde hebben weliswaar geen miljoenenpubliek bereikt, maar nutteloos waren ze allerminst. Ten eerste deed hij bergen aan productie-ervaring op. Ten tweede leerde hij in deze periode Steve Marker en Duke Erickson kennen. Over hen later meer. 

NEVERMIND

Tijdens Butch’s roerige carriere in de jaren 80 heeft hij diverse punk en garage bands geproduceerd. Nirvana hoorde dit werk en was meteen enthousiast. Het trio, toen nog met drummer Chad Channing, liet in 1990 Seattle achter zich en vertrok naar Wisconsin om daar samen met Butch een meesterwerk te schrijven. Tot Kurt Cobain tijdens een optreden zijn stem beschadigde en Channing de band verliet. 

Een jaar later, Channing was inmiddels vervangen door Dave Grohl, werden de opnames voor Nevermind voortgezet in Los Angeles. Bijna alle opnames uit Wisconsin gingen het raam uit. Vooral voor Kurt was het hard werken, maar het resultaat liegt er niet om. Deels dankzij het schone, zorgvuldige productiewerk van Butch Vig is Nirvana een wereldact geworden, en heeft Vig na twaalf jaar aan productie ervaring zijn eerste grote succes te pakken. 

SIAMESE DREAM

Kurt Cobain was wat wispelturig in zijn mening over Butch zijn productiewerk. Het is perfect opgenomen, maar te commercieel afgewerkt. Met andere woorden, Nevermind is precies hoe Billy Corgan van The Smashing Pumpkins wilde dat zijn volgende album moest klinken. Vig en Corgan hebben eerder samengewerkt aan het Smashing Pumpkins debuut Gish, maar de lat kon hoger. 

Butch vertelt: "We were working 12 hours a day, six times a week for about three months, and for the last two months we worked seven days a week, 14 or 15 hours a day because we were behind schedule." De ambitie is de moeite waard gebleken. Siamese Dream is nog altijd een iconisch album, en samen met Nevermind en Superunknown van Soundgarden een van de succesvolste albums uit de Grunge periode. 

GARBAGE

De stroomversnelling van de Grunge bracht Vig naar Los Angeles, New York en Georgia. In 1994 was het tijd om terug te keren naar Wisconsin. Na het succes van de afgelopen drie jaar zat Vig tegen een burn-out aan. Hij zette daarom zijn werk als producer op pauze, en nam weer plaats achter het drumstel. Naast hem, op gitaar: zijn oude maten uit Madison, Steve Marker en Duke Erickson. 

Vig leerde toekomstig Garbage zangeres Shirley Manson kennen op de dag dat Kurt Cobains lichaam werd gevonden. Het project werd tijdelijk op de rem gezet, maar uiteindelijk werd Manson uitgenodigd om Garbage compleet te maken. Deze carrièreswitch van Vig zou hij later omschrijven als een verademing. Dat Garbage ook een commercieel succes zou worden, zag niemand in de band aankomen. Het was slechts een aangename bijkomstigheid. 

In de zeroes maakte Butch Vig meer tijd om te produceren. Garbage was tijdelijk uit elkaar en Vig was er klaar voor om Wisconsin weer te verruilen voor het drukke producersleven in Los Angeles. Hier werkte hij o.a. met Against Me!, Jimmy Eat World en Green Day. Zo produceerde Vig bijvoorbeeld het album 21st Century Breakdown. 

WASTING LIGHT

Ondertussen begon er bij Foo Fighters iets te knagen. Een uitverkocht Wembley Stadium heeft niet dezelfde charme als het knutselen aan een album in een garage. Frontman Dave Grohl werd nostalgisch. Hij wilde weer een Grunge album maken, dus werd Butch Vig ingeschakeld om 1991 naar 2011 te halen, met succes. 

Krist Novoselic, bassist voor Nirvana, en Pat Smear, live gitarist voor Nirvana, werden de studio in gehaald om te helpen met het Grunge geluid. Bovendien had Dave voor de opnames van Wasting Light alle computers uit de studio verbannen. Butch Vig moest hierdoor alle verjaarde opnametechnieken weer onder de knie zien te krijgen. Het resultaat: Het geluid dat in 1991 commercieel en opgeruimd klonk, was 2011 rommelig en rauw. Precies zoals Dave en Butch het voor ogen hadden. 

Butch en Dave zouden hierna nog een keer samen werken. Vig zat ook voor het Foo Fighters album Sonic Highways op de producersstoel. Dit album is in acht verschillende steden opgenomen met als Grote afwezige: Madison, Wisconsin. Ook de laatste twee Garbage albums hebben hun connectie met Wisconsin verloren. Nu Butch Vig een pensioengerechtigde leeftijd tegemoet gaat, is het de vraag of hij ooit nog terug keert naar de studio in zijn thuisstaat. Maar wat zeker is, is dat deze ultieme Grunge Producer Wisconsin op de kaart heeft weten te zetten.